Szczęśliwe małżeństwo ludzkiego intelektu z naturą rzeczy jest wybitnie patriarchalne: intelekt, który zwycięża przesądy, ma rozkazywać odczarowanej naturze. Wiedza, która jest potęgą, nie zna granic: ani w niewoleniu stworzenia, ani w uległości wobec panów świata.
Technika jest istotą tej wiedzy. Wiedza ta nie zmierza do wykształcenia pojęć ni obrazów, nie przyświeca jej szczęście poznania, jej celem jest metoda, wykorzystanie cudzej pracy, kapitał.
Ludzie chcą nauczyć się od natury jednego: jak jej użyć, by w pełni zapanować nad nią i nad ludźmi. Nic innego się nie liczy. Władza i poznanie to synonimy.
Bezpłodne szczęście poznania jest występkiem. Nie chodzi bowiem o owo spełnienie, jakie człowiekowi daje prawda, ale o skuteczną metodę. Precz z tajemnicą – a wraz z tajemnicą niechaj zniknie też pragnienie jej objawienia.
Theodor Adorno, Max Horkheimer – Dialektyka oświecenia