Instynkt

— Nie ma żadnych norm. Celem filozofii nie jest pomoc ludziom w odnalezieniu sensu życia, lecz udowodnienie im, że taki nie istnieje. To właśnie upieranie się człowieka przy znaczeniu czyni go tak trudnym. Kiedy już zda sobie sprawę, że nie odgrywa absolutnie żadnej roli w rozległym planie wszechświata, że jego działalności nie można przypisywać żadnego znaczenia, że nie jest ważne, czy żyje, czy też nie, stanie się znacznie łatwiejszy w obsłudze.
— Ależ to logiczne, że jeśli…
— Logika, mój drogi przyjacielu, jest najbardziej naiwnym ze wszystkich przesądów. Przynajmniej to zostało już w naszej epoce powszechnie przyjęte.
— Nie do końca jednak rozumiem, jak możemy…
— Jest pan ofiarą powszechnego złudzenia, polegającego na wierze, że wszystko można zrozumieć. Nie potrafi pan pojąć, że cały wszechświat jest jedną wielką sprzecznością.
— Sprzecznością z czym? — zapytała matrona.
— Z samym sobą.
— Jak to?
— Moja droga pani, zadaniem myślicieli nie jest wyjaśniać, lecz demonstrować, że niczego wyjaśnić się nie da. Zadaniem filozofii nie jest szukanie wiedzy, lecz dowodzenie, że wiedza jest dla człowieka nieosiągalna.
— A kiedy już tego dowiedziemy — zapytała młoda kobieta — co nam zostanie?
— Instynkt — oznajmił uroczyście profesor.

Ayn Rand – Atlas Zbuntowany

Fałszywa alternatywa

Nie słyszeliście o żadnych koncepcjach rzeczywistości z wyjątkiem mistycznych i społecznych. Uczono was, że moralność to kodeks postępowania narzucony wam przez kaprys — kaprys mocy nadprzyrodzonych lub społeczeństwa, mający służyć zamiarom bożym lub dobru sąsiada, zadowoleniu władz z zaświatów lub z sąsiedztwa — ale nie waszemu życiu czy przyjemności.

Przez wieki bitwa o moralność toczyła się pomiędzy tymi, którzy twierdzili, że życie należy do Boga, i tymi, którzy twierdzili, że należy do sąsiadów — pomiędzy orędownikami doktryny, że dobro polega na poświęceniu się na rzecz duchów w niebie i orędownikami doktryny, że dobro polega na poświęceniu się na rzecz miernot na ziemi. Nie pojawił się nikt, kto by powiedział, że życie należy do was i że dobro polega na przeżywaniu go.

Istota, dla której pobudką i celem działań nie jest jej własne życie, kieruje się pobudkami i kryteriami służącymi śmierci. Taka istota jest metafizycznym potworem, usiłującym zaprzeczyć i przeciwstawić się faktowi własnego istnienia, dążącym w zaślepieniu do autodestrukcji, niezdolnym do niczego z wyjątkiem bólu.

Ayn Rand – Atlas Zbuntowany