O XVIII stuleciu można śmiało powiedzieć, że było w tym samym stopniu wiekiem wiary, co rozumu, a o XIII – że było wiekiem rozumu w tej samej mierze, co wiary.
Odkąd osiemnastowieczni pisarze posłużyli się rozumem, aby zdyskredytować dogmaty chrześcijańskie, „racjonalista” zaczął w mowie potocznej oznaczać tyle, co „niewierzący” – ktoś, kto zaprzecza prawdom głoszonym przez chrześcijaństwo. W tym sensie Voltaire był racjonalistą, a św. Tomasz – człowiekiem wiary. Wszelako takie użycie owego słowa wydaje się niefortunne, ponieważ przesłania fakt, iż rozumem można się posługiwać równie dobrze dla umocnienia wiary, co dla jej podważenia.
Z pewnością wiele dzieliło Voltaire’a i św. Tomasza, acz równie dużo zdawało łączyć. Co wspólne im było, to głębokie przeświadczenie, że ich własne przekonania mogą być rozumowo udowodnione.
Carl L. Becker – Państwo Boże osiemnastowiecznych filozofów